(GDVN) - Tôi mong Bộ Giáo dục nghiên cứu lại vấn đề giám định học sinh tiểu học một cách tỷ mỉ hơn; sớm sửa đổi các quy định cho phù hợp với thực tế.

LTS: Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam trân trọng gửi tới độc giả giám định của GS.TS Nguyễn Minh Thuyết - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, bạn trẻ, Thiếu niên và Nhi đồng về Thông tư 30 của Bộ Giáo dục và training.

Theo GS.Nguyễn Minh Thuyết, Thông tư 30 miêu tả quá nhiều gia sư lý hạn chế sau 1 năm thực hiện, đó là khiến học sinh lười học hơn, người dạy học chịu nhiều sức ép hơn và cha mẹ học sinh khôn xiết lo lắng.

học trò lười hơn?

Ngày 28/8/2014, Bộ Giáo dục và huấn luyện ra Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT ban hành quy định về thẩm định học sinh tiểu học thay thế cho quy định được ban hành dĩ nhiên Thông tư số 32/2009/TT-BGDĐT ngày 27/10/2009.

So với Thông tư 32, cách đánh giá học sinh tiểu học ở Thông tư 30 có 5 điểm mới như sau:

một. Không chỉ thẩm định hạnh kiểm, học lực mà còn giám định kỹ năng của học sinh (các NL tự chuyên dụng cho, tự quản; giao du, hợp tác; tự học và giải quyết vấn đề).

hai. Không cho điểm trong thẩm định thường xuyên về học lực; thay vào đó, người dạy học nhận xét về chừng độ hoàn thành bổn phận của học trò.

3. bố mẹ học sinh tham dự thẩm định con mình.

4. Cuối học kì và cuối năm, không xếp hạng chuyên nghiệp, tương đối, làng nhàng, Yếu mà chỉ xếp loại Đạt hay Chưa đạt về năng lực hoặc phẩm chất, hoàn thành hay Chưa hoàn thành các môn học.

5. Việc khen thưởng cuối năm do gia sư bắt buộc, hiệu trưởng quy định dựa trên kết quả bình bầu của lớp, có tham khảo quan niệm cha mẹ học sinh.

đa số thầy cô giáo tiểu học mà tôi xúc tiếp một năm qua đều than phiền về tác động bị động của Thông tư 30. Nhiều cô giáo thiết tha đề nghị Bộ sửa đổi Thông tư này, giả như không thì giáo dục tiểu học sẽ phải trả giá đắt về uy tín.




[center !important]GS.Nguyễn Minh Thuyết Nhận định, Thông tư 30 gây áp lực lớn cho cô giáo, còn học sinh thì lười học. ảnh: Giáo dục Việt Nam.[/center !important]


Kết quả dò la mới đây của Hội kỹ thuật Tâm lý - Giáo dục Việt Nam (nhóm nghiên cứu do PGS.TS Vũ Trọng Rỹ chủ trì) cũng khẳng định những quan niệm trên là có cơ sở: 63,7% số cô giáo được phỏng vấn cho là sau 1 năm thực hành Thông tư 30, “Học sinh lười học hơn trước”; 30,5% cho là “Bình thường”; chỉ có 5,9% cho là “Học sinh chăm học hơn trước”.

Nhận xét về ước vọng của học sinh, 93,8% số thầy cô giáo được phỏng vấn cho rằng học trò có học lực khá trở lên đều muốn đánh giá bằng điểm số; trong khi đó, 59,9% cho rằng, học sinh có học lực Yếu thích được thẩm định bằng nhận xét, 20,9% cho rằng, những học sinh này thích được thẩm định bằng điểm số.





tại sao hơn 95% giáo viên vẫn than phiền về Thông tư 30?



Theo Quan sát của tôi, việc không cho điểm thường xuyên và không xếp loại giỏi, Khá… có thể giảm áp lực chạy theo thành tích, nhưng sẽ khiến học sinh mất động lực học tập.

thật tâm, giả định muốn giảm bớt áp lực về điểm số lên học trò và khích lệ sự tiến bộ của các em, tôi và quý khách hàng chỉ cần:

- Không cho điểm những bài chưa đạt đề xuất mà hướng dẫn cho học sinh làm cho lại, cho đến khi đạt đề nghị mới cho điểm.

- Ghi nhận mỗi tiến bộ dù nhỏ của học trò bằng điểm cao hơn lần trước.

- Chỉ thông báo trước lớp những điểm tương đối, chuyên nghiệp để động viên những học trò này và khuyến khích học trò khác thi đua với bạn. Điểm làng nhàng, làng nhàng tương đối chỉ ghi vào sổ điểm để theo dõi và thông báo riêng với ba mẹ những học sinh có liên quan.

- bàn thảo riêng với từng cha mẹ học trò trong các buổi họp bố mẹ học sinh về kết quả học tập, đoàn luyện của con em họ. Đối với những trường hợp cần có sự kết hợp kịp thời của ba má học trò thì thầy giáo mời ba má học sinh đến bàn bạc khi thiết yếu.

Tạo sức ép nặng nằn nì lên thầy giáo

Theo kết quả điều tra của Hội khoa học Tâm lý - Giáo dục Việt Nam, 95,2% số thầy giáo đựợc hỏi đều khẳng định: thực hành đánh giá học sinh theo Thông tư 30 thầy cô giáo vất vả hơn nhiều so với trước đây, đặc thù 98,2% cô giáo ở vùng nông thôn cho là rất khó nhọc.

Ví dụ gây mến mộ nhất trong Con số của đội ngũ nghiên cứu Vũ Trọng Rỹ là ở Trường Tiểu học xã Thanh Miện, tỉnh Hải Dương, mỗi lần giám định, 1 giáo viên dạy Mỹ thuật phải ghi tới 789 nhận xét cho học trò vào 23 cuốn sổ của 23 lớp khác nhau. Nhưng ở Hà Nội, có một số thầy cô giáo còn phải ghi tới hơn 1000 nhận xét mỗi lần đánh giá.





Thật số đen khi tốt nghiệp đại học rồi đi làm… người lao động



thời gian đầu thực hành Thông tư 30, sau phản ánh của thầy cô giáo, Bộ Giáo dục và tập huấn có giải thích: cô giáo không cố định phải ghi nhận xét mà chỉ cần nhận xét miệng.

Nhưng “lời nói gió bay”, học trò nhỏ liệu có nhớ được nhận xét đó không? cha mẹ các em khiến cho cách nào để biết nhận xét đó? Và cán bộ chủa quản theo dõi, điều chỉnh hoạt động của gia sư toàn trường bằng cách nào?

Về phần mình, tôi nghĩ rằng Thông tư 30 đã ứng dụng máy móc cách làm cho của một vài nước nào đó (cũng không rõ là những nước nào vì đến giờ, Bộ GDĐT cũng chưa nêu rõ là có những nước nào bỏ đánh giá học sinh bằng điểm) mà ngoại trừ đến điều kiện khiến việc của thầy cô giáo Việt Nam.

Ở các nước phát triển, một nhà trường đông nhất chỉ có 25 học sinh. Năm 1999, tôi có cơ hội tham dự đoàn dò hỏi giáo dục tại Vương quốc Anh. 1 lớp tiểu học chỉ có từ 20 đến 25 học sinh, do hai người dạy học cáng đáng – 1 cô là gia sư chính, còn 1 cô trợ giảng, chuyên giúp nhóm học sinh yếu. Lương gia sư chính là 26.000 bảng/năm; tính theo tỷ giá hối đoái năm ấy tương đương 61 triệu đồng/tháng.

khi mà đó, ở các thị thành nước ta, mỗi lớp tiểu học thường từ 50 đến 60 học sinh. Các lớp tiểu học vùng cao, vùng sâu có thể ít học trò hơn, nhưng thường là lớp ghép, thầy giáo đồng thời phải dạy nhiều chương trình khác nhau, ví dụ vừa dạy lớp 1 vừa dạy lớp 2, lớp ba hoặc lớp 4, lớp 5.

Trong cảnh ngộ tương tự mà bắt buộc cô giáo nhận xét về học lực, phẩm chất, năng lực của từng học sinh trong mỗi lần đánh giá thường xuyên và ghi bút toán những nhận xét ấy thì cô giáo khó lòng kham nổi, nhắc cả chỉ lặp đi lặp lại những nhận xét chung chung, áp dụng với bất cứ học trò nào cũng đúng nhưng không có lợi ích gì, như: “Em học tốt”, “Em có tiến bộ”, “Em cần phấn đấu hơn”…




[center !important]Thông tư 30 làm học trò lười học hơn? ảnh: công nhân.[/center !important]


1 điểm mới của Thông tư 30 là trao quyền tự quy định về khen thưởng cho nhà trường. đúng ra điều này phải được hiệu trưởng và thầy cô giáo hoan nghênh, nhưng nó lại khiến họ lúng túng vì thiếu chỉ dẫn cụ thể và thiếu tiêu chí khách quan.

Cuối học kì và niên học, học trò chỉ được xếp vào hai loại Đạt và Chưa đạt; thường là 100% Đạt, vậy thì khen thưởng thế nào? Dựa vào bình bầu của học trò, liệu kết quả bình bầu của các cháu nhỏ 6, 7 hay 8, 9 tuổi chuẩn chỉ đến đâu?

Tham khảo quan điểm bố mẹ học sinh thì mỗi bậc ba mẹ cũng chỉ có thể đánh giá con mình. dĩ nhiên quy định của người dạy học là cần thiết nhất. Nhưng thiếu tiêu chuẩn định lượng, liệu họ có im tâm là sẽ không bị ai kiện tụng lôi thôi?

khiến cho ba má học sinh lo âu

một trong những điểm mới của Thông tư 30 là “kết hợp đánh giá của thầy giáo, học trò, ba má học sinh”.

tuy nhiên, bản thân Thông tư không quy định ba mẹ học sinh tham gia đánh giá những mặt nào, thẩm định bằng điểm mạnh bằng nhận xét, có ghi sổ hay chỉ thẩm định mồm, gửi kết quả đánh giá cho người nào, cách hợp tác với đánh giá của thầy cô giáo và của con mình như thế nào?

Chính cho nên, tính từ lúc Thông tư ra đời dến nay, hồ hết chưa có trường nào tổ chức được cho ba má học trò giám định con mình. ngược lại, việc thực hành Thông tư dẫn đến hai trạng thái tâm lý của cha mẹ học sinh:

- 1 là hoang mang vì không biết con mình học thế nào và cần chỉ dẫn, chỉ bảo thêm cho con những gì.

giả thiết cha mẹ hằng ngày chỉ nhận được những lời nhận xét chung chung, có thuộc tính an ủi đối với con mà đến cuối học kỳ, cuối năm con bị điểm kém hoặc điểm không được như kỳ vọng thì bố mẹ càng hoang mang, thậm chí oán trách thầy cô.

- hai là không thèm quan tâm để ý vì mỗi khi hỏi “Hôm nay con mấy điểm?” đều được nghe câu trả lời “Cô có cho điểm đâu!” Điều đó không khác gì 1 vị chỉ huy hôm nào cũng được lính gác Thống kê “Hôm nay mọi việc bình thường”, lâu dần sẽ sinh chủ quan.

Những tâm trạng này đã được đề đạt qua tạp chí phần nào. hôm nay, nó được tái khẳng định qua Thống kê của Hội công nghệ Tâm lý - Giáo dục Việt Nam.

Theo Thống kê này, tư vấn thắc mắc “Cha mẹ học trò có thái độ như thế nào đối với việc giám định học trò tiểu học theo Thông tư 30?”, 59,1% số thầy giáo được phỏng vấn cho là cha mẹ học sinh “Phản đối, không tán thành”; 35,0% cho là ba mẹ học trò “Thờ ơ, không tỏ thái độ gì”; chỉ có 5,9% cho là ba mẹ học sinh “Ủng hộ, tán thành”.

Chúng tôi mong Bộ Giáo dục và giải thích nghiên cứu lại vấn đề thẩm định học trò tiểu học một cách cẩn thận hơn; sớm sửa đổi quy định về giám định học sinh tiểu học cho thuận tiện và phù hợp với thực tại.

Nguồn: Tổng hợp trên mạng